CEO của EDEEC, ông Trần Thành Vũ chính thức trở thành chuyên gia tư vấn kỹ thuật và chính sách của chương trình Sustainable Urban Cooling do UNEP – Chương trình Môi trường của Liên Hợp Quốc và Viện Tăng trưởng Xanh Toàn cầu – GGGI đồng chủ trì và được thực hiện chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam. Dự án được tài trợ bởi tổ chức Clean Cooling Collaborative nhằm đạt mục tiêu làm mát đô thị bền vững và giảm lượng khí thải nhà kính, tiến tới mục tiêu Net Zero cho các thành phố của Việt Nam.
Những ngày nắng nóng kéo dài đi kèm với tình trạng sốc nhiệt đô thị đang ngày càng phổ biến hơn bao giờ hết tại nhiều thành phố trên khắp thế giới. Cùng lúc đó các tài nguyên thiên nhiên đang dần cạn kiệt đòi hỏi các bên liên quan cần tìm ra biện pháp làm mát cho các thành phố hiệu quả hơn, thông minh hơn.
Khoảng 30% dân số thế giới hiện nay đang phải đối mặt với nhiệt độ gây nguy hiểm đến tính mạng ít nhất 20 ngày trong một năm, và các đợt nóng đã gây ra 12.000 ca tử vong hàng năm trên toàn thế giới. Số liệu này sẽ gia tăng khi hành tinh ấm lên. Nếu không được kiểm soát, lượng khí thải từ hệ thống làm lạnh dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030 và tăng gấp ba vào năm 2100, do những đợt nóng, sự gia tăng dân số, đô thị hóa và sự gia tăng của tầng lớp trung lưu. Hệ thống làm lạnh sẽ là một trong những nguyên nhân hàng đầu của nhu cầu điện toàn cầu trong ba thập kỷ tới. Đến năm 2050, chỉ riêng việc làm lạnh không gian sẽ tiêu thụ nguồn điện bằng tổng số điện năng tiêu thụ của Trung Quốc và Ấn Độ hiện nay. Điều này chưa tính đến nhu cầu chuỗi lạnh. Tuy nhiên, có những giải pháp để cung cấp hệ thống làm lạnh cho tất cả mọi người trong khi vẫn giữ hành tinh mát mẻ.
Chương trình Sustainable Urban Cooling là một sáng kiến quan trọng nhằm đối phó với hiệu ứng đảo nhiệt đới đô thị và tăng cường các biện pháp làm mát hiệu quả trong các thành phố. Với sự gia tăng nhanh chóng của đô thị hóa và nhu cầu làm mát, việc tìm kiếm giải pháp làm mát hiệu quả và thân thiện với môi trường thế này là cực kỳ quan trọng.
Chương trình Sustainable Urban Cooling bao gồm ba nôi dung quan trọng là: Giảm nhiệt tại quy mô cấp quận thành phố, giảm tải nhiệt cho từng tòa nhà và cung cấp hệ thống kỹ thuật làm mát hiệu quả
CEO của EDEEC, ông Trần Thành Vũ, đã có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công trình hiệu quả năng lượng, đặc biệt là một chuyên gia về nhiệt, thiết bị và hiệu quả làm mát công trình, qua nhiều chương trình quốc tế tại Việt Nam . Với kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng trong lĩnh vực này, ông Trần Thành Vũ đã trở thành chuyên gia tư vấn kỹ thuật và chính sách cho chương trình Sustainable Urban Cooling với vai trò quan trọng trong chương trình này.
Các công việc chủ chốt của chuyên gia tư vấn kỹ thuật và chính sách là đề xuất và khuyến nghị về chính sách, công nghệ và kế hoạch liên quan đến thiết kế và cải thiện hiệu quả năng lượng của các tòa nhà. Hỗ trợ trong việc lập Kế hoạch Hành động Làm mát Đô thị, xác định cơ hội đầu tư và phân tích việc áp dụng các giải pháp thiết kế tiết kiệm năng lượng. Ngoài ra, giống như nhiều chương trình khác, nhiều khả năng chuyên gia sẽ tham gia vào việc xây dựng năng lực cho các bên liên quan và hỗ trợ chính phủ ở cả cấp quốc gia, tỉnh và thành phố để tích hợp các khuyến nghị của chương trình vào các chính sách và khung kế hoạch hành động của các đô thị.
Dự án tập trung vào hai thành phố thử nghiệm là Cần Thơ và Tam Kỳ, cũng như góp phần hỗ trợ cho thành phố Đồng Hới. Mục tiêu chính của dự án là chuẩn bị và thực hiện Kế hoạch Hành động Làm mát đô thị – Urban Cooling Action Plans (UCAPs) tại các thành phố này. Kế hoạch Hành động làm mát đô thị đóng vai trò quan trọng giúp Việt Nam đạt được mục tiêu Net Zero 2050, các kế hoạch này sẽ tích hợp các biện pháp làm mát và chống sốc nhiệt đô thị vào các kế hoạch liên ngành và quy hoạch tổng thể của thành phố.
Năm bước trong quá trình thực hiện Kế hoặc Hành động làm mát đô thị
Các biện pháp can thiệp trong dự án bao gồm cải thiện thiết kế đô thị, sử dụng các giải pháp thiên nhiên, áp dụng các biện pháp làm mát thụ động, thiết lập các chính sách khuyến khích của thành phố, triển khai hệ thống làm mát đồng thời cho nhiều cụm tòa nhà (district cooling) và thực hiện mua sắm công bền vững.
Ví dụ giải pháp làm mát thụ động mái trắng được giới thiệu trong chương trình này
District Cooling là hệ thống sẽ triển khai hệ thống làm mát đồng thời cho nhiều cụm tòa nhà, giúp mang lại hiệu quả năng lượng cao hơn.
Thống kê các công nghệ có thể sự dụng cho từng loại hình cấp công trình
Dự án cũng tìm hiểu và tùy chỉnh các phương pháp làm mát đô thị tốt nhất trên toàn cầu chuyên biệt cho từng hoàn cảnh của mỗi đô thị. Các giải pháp này đã được nghiên cứu và đề xuất trong cuốn Sổ Tay Làm mát Bền vững cho Thành phố – Beating the Heat: Sustainable Cooling Handbook for Cities của chương trình.
Chương trình sẽ tiếp cận cùng lúc nhiều giải pháp khác nhau hướng tới mục tiêu Làm mát bền vững cho các thành phố
Cuốn Sổ Tay Làm mát Bền vững cho Thành phố bởi UNEP, Cool Coalition, RMI, Mission Innovation và Clean Cooling Collaborative
Ngoài ra, dự án còn hỗ trợ xây dựng khả năng học hỏi nhân rộng các chiến lược làm mát đô thị ra các đô thị khác của Việt Nam bằng cách chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao nhận thức và khả năng học hỏi các hoạt động làm mát đô thị cho nhiều thành phố. Đồng thời, dự án cũng hỗ trợ Việt Nam tích hợp các chiến lược làm mát đô thị vào các chương trình và chính sách quan trọng như Chương trình Hỗ trợ Thực hiện Cam kết Quốc gia xử lý khí hậu (NDC), một sắc lệnh sắp tới trong Luật Bảo vệ Môi trường, Chiến lược Quốc gia về Biến đổi khí hậu và các khung chính sách quốc gia khác như Kế hoạch Quốc gia về Làm mát.